15 yılda 18 milyar dolarlık yatırım
* Türkiye’de 15 yılda geldiğiniz konumu ve yarattığınız değeri nasıl tanımlarsınız?
Dünyanın en köklü enerji şirketleri arasında yer alan SOCAR’ın, 2008 yılında Özelleştirme İdaresi’nden Petkim’in yüzde 51 hissesini satın almasıyla Türkiye’de faaliyete başladık. O günden bu yana yatırımlarımıza ve üretimimize hız kesmeden devam ediyor. Türkiye’nin enerjideki cari açığının azaltılmasına katkı sağlıyoruz. Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi olarak Türkiye pazarına girdiğimiz 15 yıldan bugüne kadar paydaşlarımızla birlikte gerçekleştirdiğimiz 18 milyar doları aşan tutardaki yatırımımızla Türkiye’nin en büyük doğrudan dış yatırımcısı ve aynı zamanda Türkiye’nin en büyük entegre endüstri grubuyuz. Geçen süre içinde Türkiye’ye sağladığımız ekonomik faydanın yanı sıra istihdama ve topluma katkı anlamında da önemli işler gerçekleştirdik. Yaklaşık 5 bin 400 çalışanımız var. Ekosistemimizle birlikte 100 bini aşan kişiye dokunuyoruz. Yarattığımız istihdam ve sağladığımız fayda ile Türkiye’nin ayrılmaz bir bütünü olarak çalışıyoruz.
STRATEJİK YATIRIM
* Bu süreçte grup olarak birçok yatırıma da imza attınız. Bu yatırımlara kısaca hatırlatır mısınız?
SOCAR Türkiye’de holding bünyemizde; Rafineri ve Petrokimya İş Birimi, Doğal Gaz İş Birimi ve ana iş alanımız rafineri, petrokimya ve doğalgaz faaliyetlerimiz dışında kalan faaliyetlerimiz var. Rafineri ve Petrokimya İş Birimi bünyesinde; Petkim, STAR Rafineri, SOCAR Depolama, SOCAR Ticaret şirketlerimiz yer alıyor. Türkiye ekonomisi için stratejik öneme sahip, Türkiye’nin ilk ve tek entegre petrokimya tesisi olan grup şirketimiz Petkim’de, 2 milyar 40 milyon özelleştirme tutarına ek olarak bu zamana kadar 1.6 milyar dolarlık iyileştirme yatırımları yaptık. 2018 yılında açılışını yaptığımız ve 6.7 milyar dolar yatırım tutarıyla, Petkim’e entegre şekilde inşa edilen STAR Rafineri ile petrokimya-rafineri entegrasyonunun Türkiye’deki tek örneğini hayata geçirdik. Yılda 11 milyon ton ham petrol işleme hacmiyle STAR Rafineri, Türkiye’nin işlenmiş petrol ürünleri ihtiyacının yaklaşık yüzde 19.5’ini karşılıyor.
PAZARIN GÜÇLÜ OYUNCUSU
Toptan ve perakende akaryakıt, ham petrol, hava ve deniz taşıtı yakıtları satışı alanlarında faaliyet gösteren SOCAR Ticaret’te ise söz konusu faaliyetler; akaryakıt dağıtım sektöründe SOCAR ve Hazar, deniz yakıtları pazarında SOCAR MARINE, havacılık yakıtları pazarında ise SOCAR AVIATION markaları altında yürütüyor. Türkiye pazarının en güçlü oyuncularından SOCAR MARINE 2022’de 640 bin ton satış hacmine ulaşarak yüzde 24 pazar payı ile Türkiye denizcilik yakıtlarında sektör ikincisi oldu.
İş birimimizde yer alan 150 milyon dolar yatırımla hayata geçirilen SOCAR Depolama ise Ege Bölgesi’nin en büyük depolama tesisi. Petkim bünyesinde ayrıca, 51 megawatt kapasiteli rüzgar enerji santrali Petkim RES faaliyet gösteriyor.
TANAP ADIMI
Bir diğer iş birimimiz, doğalgaz alanındaki faaliyetlerimizi yönettiğimiz, bünyesinde Bursagaz, Kayserigaz, Enervis, SOCAR Enerji Ticaret gibi grup şirketlerimizi kapsayan “Doğal Gaz İş Birimi”. 2019’da bünyemize aldığımız Kayserigaz ve Bursagaz şirketleriyle birlikte, Türkiye’nin önemli iki sanayi şehrinde doğal gaz dağıtımı alanında faaliyete başladık. Bugün toplam 1.7 milyonun üzerinde aboneye kesintisiz doğal gaz hizmeti sunuyoruz. Doğalgaz faaliyetlerimizin bir bölümünü de büyük ortağı olduğumuz TANAP oluşturuyor. Azerbaycan gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştıran TANAP, Azerbaycan ve Türkiye`nin bugüne kadar süregelen başarılı iş birliğinin enerji alanındaki en büyük ve önemli adımlarından biri.
Ana iş alanımız olan rafineri, petrokimya ve doğalgaz faaliyetlerimiz dışında kalan faaliyetlerimizin yer aldığı, 420 milyon dolar yatırımla hayata geçirilen Ege Bölgesi’nin en büyük terminali SOCAR Terminal, gayrimenkul faaliyetlerimizi sürdürdüğümüz SOCAR Gayrimenkul, TANAP boyunca geçtiğimiz yerlerde hat döşediğimiz SOCAR Fiber ve telekomünikasyon şirketimiz Millenicom var. Son dönemlerde de özellikle varlıklarımızın verimliliğinin artırılması, sürdürülebilir karlılığın sağlanması ve dijital dönüşüm alanlarına odaklanmış bulunuyoruz.
ENERJİ ÜSSÜ HEDEFİ
* Azerbaycan ve Türkiye’nin stratejik ortaklığı ve Türkiye’nin enerji üssü olarak konumlanmasında SOCAR’ın rolü ve yeri nedir?
Azerbaycan ve Türkiye her alanda stratejik işbirliği yapan, özellikle de enerjinin geleceği için eşgüdümlü şekilde hareket eden iki kardeş ülkedir. Türkiye’nin enerji üssü olma yolunda ilerlemesini memnuniyetle takip ederken, enerji arzı ve güvenliği noktasında omuz omuza hareket ediyoruz. Türkiye’nin enerji hatları üzerinde bir köprü oluşturması da çok kıymetli. Türkiye’de, doğalgaz arz çeşitliliğinin artırılması, LNG terminalleri, yeni gaz boru hatları ve yeni gaz depoları inşa edilmesi gibi enerji alanında önemli işlere imza atılıyor. Azerbaycan ve Türkiye’nin ortak stratejik çıkarları, iki ülkenin birlikte kalkınması ve gelişmesine katkı sağlamak en önemli önceliklerimiz arasında yer alıyor. SOCAR Türkiye ve grup şirketlerinde yaratılan değer ve hayata geçirilen yatırımların ortak gayesi bu öncelikleri sağlamak ve sürdürülebilir kılmak. Son dönemde dünyada yaşanan sıkıntılar gösterdi ki; enerji alanında yapılan yatırımlar ve atılan adımlar sadece bugünleri değil geleceği şekillendiriyor. Biz de Türkiye’de bu alanda üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeye devam edeceğiz.
‘SOSYAL ÖNCELİKLERİMİZ VAR’
* Sağladığınız ekonomik faydanın yanı sıra sosyal sorumluluk anlamında neler yapıyorsunuz?
İçinde bulunduğumuz topluma sağladığımız ekonomik faydanın yanı sıra sosyal alanlarda da katkı sağlamak bizim önceliklerimizden. Bunu yaparken hem operasyonel faaliyetlerimizi yürüttüğümüz bölgelerdeki paydaşlarımızın ihtiyaç ve beklentilerini hem de sürdürülebilir kalkınma hedeflerini göz önünde bulunduruyoruz. Bu hedeflere uyumlu olarak, sosyal sorumluluk projelerimizi özellikle eğitim, çevre, toplumsal cinsiyet eşitliği ve spor odağında önceliklendiriyoruz.
‘GÖNÜLLERE DOKUNUYORUZ’
Toplumsal kalkınma, fırsat eşitliği ve sürdürülebilir değer yaratmak için hayata geçirdiğimiz bu sosyal sorumluluk projelerine ek olarak, 500’ün üzerinde çalışma arkadaşımızdan oluşan “SOCAR Türkiye Gönüllüleri” ile toplumsal ihtiyaçlara dokunuyoruz. Eğitimin yanı sıra sağlıktan çevreye ve spora topluma fayda sağlayan projeler ile gönüllere dokunuyoruz. Gönüllülerimiz sokak hayvanlarına el uzatıyor, afetlerde yaraların sarılmasına destek oluyor, çevre temizliği yapıyor, ağaç dikiyor, dezavantajlı gruplara yönelik destekler sağlıyorlar. Şirketimiz de gönüllülerimize maddi manevi
destek oluyor.
Bunların yanı sıra, Galatasaray’ın Avrupa maçlarındaki sponsorluğumuza ek olarak uzun yıllardır Boccia Milli Takımı’nın da resmi sponsorluğunu yürütüyoruz. En ağır engelli bireylerin oynayabildiği tek spor branşı olan boccia ile toplumda dezavantajlı olan bireylerin ve ailelerinin yanında oluyoruz.
10 BİN ÖĞRENCİYE EĞİTİM DESTEĞİ
* Eğitim çok önemli. Bu alanda SOCAR’ın ne tür katkıları oluyor?
Eğitim alanında SOCAR Türkiye ve grup şirketleri olarak İzmir, Adana, Kars, Ankara ve Kocaeli illerinde yaptırdığımız 10 okulda 10 bine yakın öğrenciye eğitim desteği sağlıyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz bölgelerde devlet üniversiteleriyle iş birliği yaparak öğrencilerin teorik bilgilerini pratikte de değerlendirebilmeleri için iş simülasyonu projeleri ile yüzlerce öğrenciyi iş hayatına hazırlıyoruz. Üretim tesislerimizde istihdam edilen kadın çalışan sayısını artırmak için de kadın öğrencilere staj fırsatı sağlıyoruz. Eğitim alanında gönüllülerimizle birlikte kendi alanında uzman derneklerle iş birliğiyle hayata geçirdiğimiz projelerden bazılarına da değinmek isterim: Azerbaycan’daki otizmli çocuklarımıza eğitim vermek üzere eğitmenlerin yetiştirilmesi, depremden zarar görmüş kız öğrencilerin eğitimine destek verilmesi, kız öğrencilerin barınması ve eğitimine destek verilmesi, kadın mühendislerin yetişmesini desteklemek amacıyla üniversitede öğrenim gören kadınlara staj ve mentorluk gibi destek verilmesi, köy okullarında okuyan ihtiyaç sahibi çocuklarımıza yönelik gönüllülerimizden oluşan eğitmenlerle farklı alanlarda eğitimler verilmesi, dezavantajlı çocuklara ve ebeveynlerine yönelik sürdürülebilirlik atölyeleri düzenlenmesi, Aliağa’da çeşitli branşlarda spor okullarımızın sunduğu hizmet bunlardan sadece birkaçı.
